2
دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
3
دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف
چکیده
قطعات لولهای شکل، از مهمترین محصولات آلیاژهای تیتانیوم است؛ که بهصورت گستردهای در صنایع هوایی، دریایی و شیمیایی مورد استفاده قرار میگیرد. بیشتر محصولات لولهای شکل تیتانیوم از تیتانیوم خالص تجاری یا آلیاژهای کماستحکام آن ساخته میشود. یکی از مهمترین محدودیتهای تولید قطعات تیتانیومی، شکلپذیری ضعیف تیتانیوم در دمای پایین است. فرآیند شکلدهی داغ لوله با گاز یکی از روشهایی است که امروزه برای تولید قطعات لولهای شکل مورد استفاده قرار میگیرد. در این پژوهش به بررسی تجربی و المان محدود فرآیند شکلدهی داغ لوله با گاز برای تولید قطعه با سطح مقطع مربعی شکل از لوله تیتانیوم خالص تجاری درجه 2 در دمای ˚C840 پرداخته شد. بدین ترتیب اثر نرخ افزایش فشار گاز بر نحوه شکلگیری لوله مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایشات مختلف نشان داد که کاهش نرخ افزایش فشار گاز درون لوله، ضمن فراهمآوردن فرصت لازم برای یکنواختی دما و در نتیجه شکلگیری یکنواخت قطعه، باعث کاهش نرخ کرنش در جداره لوله شده و بدین ترتیب احتمال پارهشدن لوله کاهش مییابد. بررسی تصاویر ریزساختار قطعه تولیدشده، نشاندهنده انجام پدیده تبلور مجدد حین فرآیند شکلدهی و ایجاد دانههای هممحور در قطعه نهایی میباشد.
Smith, W.F. “Structure and Properties of Engineering Alloys”, McGraw-Hill, Michigan, 1993.
Ma, B., Wu, X., Li, X., Wan, M., Cai, Z., “Investigation on the Hot Formability of TA15 Titanium Alloy Sheet", Materials & Design, Vol. 94, pp. 9-16, 2016.
Yang, L., Wang, B., Liu, G., Zhao, H., & Xiao, W. “Behavior and Modeling of Flow Softening and Ductile Damage Evolution in Hot Forming of TA15 Alloy Sheets”, Materials & Design, Vol. 85, pp. 135-148, 2015.
Donachie, M.J. “Titanium: A Technical Guide”, ASM International, Ohio, 2000.
Leyens, C., Peters, M. “Titanium and Aitanium Alloys: Fundamentals and Application”, Wiley Online Library, 2003.
Wang, K., Liu, G., Zhao, J., Wang, J., Yuan, S. “Formability and Microstructure Evolution for Hot Gas Forming of Laser-Welded TA15 Titanium Alloy Tubes”, Materials & Design., Vol. 91, pp. 269-277, 2016.
Liu, G., Wang, K., He, B., Huang, M., Yuan, S. “Mechanism of Saturated Flow Stress During Hot Tensile Deformation of a TA15 Ti Alloy”, Materials & Design., Vol. 86, pp. 146-151, 2015.
Liu, G., Wu, Y., Zhao, J., Wang, K., Yuan, S. “Formability Determination of Titanium Alloy Tube for High Pressure Pneumatic Forming at Elevated Temperature”, Procedia Engineering, Vol. 81, pp. 2243-2248, 2014.
Hama, T., Nagao, H., Kobuki, A., Fujimoto, H., Takuda, H. “Work-hardening and Twinning Behaviors in a Commercially Pure Titanium Sheet Under Various Loading Paths”, Materials Science and Engineering.: A, Vol. 620, pp. 390-398, 2015.
He, D.H., Li, D.S., Li, X.Q., Jin, C.H. “Optimization on Springback Reduction in Cold Stretch Forming of Titanium-Alloy Aircraft Skin”, Transactions of Nonferrous Metals Society of China, Vol. 20, No. 12, pp. 2350-2357, 2010.
Geil, G.W., Carwile, N.L. “Effect of Low Temperatures on the Mechanical Properties of a Commercially Pure Titanium”, Journal of Research of the National Bureau of Standards, Vol. 54, No. 2, pp. 91-99, 1955.
Mei, Z., He, Y., Jing, G., Wang, X. “Review on Hot Spinning For Difficult-to-Deform Light-Weight Metals”, Transactions of Nonferrous Metals Society of China, Vol. 25, No. 6, pp. 1732-1743, 2015.
Yang, H., Gao, P., Fan, X., Li, H., Sun, Z., Li, H., Guo, L., Zhan M., Liu, Y. “Some Advances in Plastic Forming Technologies of Titanium Alloys”, Procedia Engineering, Vol. 81, pp. 44-53, 2014.
Nieh, T.G., Wadsworth, J., Sherby, O.D. “Superplasticity in Metals and Ceramics”, Cambridge University Press, California, 2005.
Davis, B., Hryn, J. “Innovative Forming and Fabrication Technologies: New Opportunities”, Argonne National Laboratory (ANL), No. ANL07/031, 2008.
Khraisheh, M.K., Abu-Farha, F.K., “Microstructure-Based Modeling of Anisotropic Superplastic Deformation”, Technical Papers-Society of Manufacturing Engineers, 2003.
Sieniawski, J., Motyka, M. “Superplasticity in Titanium Alloys”, Journal of Achievements in Materials and Manufacturing Engineering, Vol. 24, No. 1, pp. 123-130, 2007.
http://learnersbook.com/m/imagearticles/view/Hydro-Drive#.WIoxAlN97Dd, March 2017.
Koç, M. “Hydroforming for Advanced Manufacturing”, Elsevier, Washington, 2008.
Aue-u-lan, Y. “Hydroforming of Tubular Materials at Various Temperatures”, Thesis, The Ohio State University, 2007.
He, Z.B., Teng, B.G., Che, C.Y., Wang, Z.B., Zheng, K.L., Yuan, S.J. “Mechanical Properties and Formability of TA2 Extruded Tube for Hot Metal Gas Forming at Elevated Temperature”, Transactions of Nonferrous Metals Society of China, Vol. 22, pp. s479-s484, 2012.
Zhu-bin, H., Xiao-bo, F., Fei, S., Kai-lun, Z., Zhi-biao, W., Shi-jian, Y. “Formability and Microstructure of AA6061 Al Alloy Tube for Hot Metal Gas Forming at Elevated Temperature-TNMSC”, The Chinese Journal of Nonferrous Metals, Vol. 22, No. 2, pp. s364-s369, 2012.
Nemat-Nasser, S., Guo, W., Cheng, J. “Mechanical Properties and Deformation Mechanisms of a Commercially Pure Titanium”, Acta materialia, Vol. 47, No. 13, pp. 3705-3720, 1999.
Boyer, H.E. “Atlas of Stress-Strain Curves”, ASM International, Ohio, 1987.
Nasrollahzade, M., Moslemi Naeini, H., Hashemi, S.J., Abbaszadeh, B., Shahbazi Karami, J. “Experimental Investigation of Aluminum Tubes Hot Gas Forming and Production of Square Cross-Section Specimens”, Modares Mechanical Engineering, Vol. 15, No. 12, pp. 435-442, 2016.
Habibi, M., Hashemi, R., Sadeghi, E., Fazaeli, A., Ghazanfari, A., Lashini H. “Enhancing the Mechanical Properties and Formability of Low Carbon Steel with Dual-Phase Microstructure”, Journal of Materials Engineering and Performance, Vol. 25, pp. 382–389, 2016.
Shrivastava, S. “Medical Device Materials”, Asm International, Ohio, 2004.
Hosford, W.F., Caddell, R.M. “Metal Forming: Mechanics and Metallurgy”, Cambridge University Press, United Kingdom, 2011.
Luo, J,. Li, M., Yu, W., Li, H. “The Variation of Strain Rate Sensitivity Exponent and Strain Hardening Exponent in Isothermal Compression of Ti–6Al–4V Alloy”, Materials & Design, Vol. 31, No. 2, pp. 741-748, 2010.
Habibi, Mostafa, Ramin Hashemi, Ahmad Ghazanfari, Reza Naghdabadi, Ahmad Assempour. “Forming limit diagrams by including the M–K model in finite element simulation considering the effect of bending” Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, Part L: Journal of Materials Design and Applications 2016.
Chandler, H. “Heat Treater's Guide: Practices and Procedures for Nonferrous Alloys”, ASM international, Ohio, 1996.
Dieter, G.E. “Mechanical Metallurgy”, McGraw-Hill, New York, 1961.
فضائلی, ابوالفضل, شهبازی کرمی, جواد, حبیبی, مصطفی, & پایگانه, غلامحسن. (1397). بررسی تجربی و المان محدود فرآیند شکلدهی داغ با گاز لولههای تیتانیومی و تولید قطعه با سطح مقطع مربعی. مکانیک هوافضا, 14(2), 89-99.
MLA
ابوالفضل فضائلی; جواد شهبازی کرمی; مصطفی حبیبی; غلامحسن پایگانه. "بررسی تجربی و المان محدود فرآیند شکلدهی داغ با گاز لولههای تیتانیومی و تولید قطعه با سطح مقطع مربعی", مکانیک هوافضا, 14, 2, 1397, 89-99.
HARVARD
فضائلی, ابوالفضل, شهبازی کرمی, جواد, حبیبی, مصطفی, پایگانه, غلامحسن. (1397). 'بررسی تجربی و المان محدود فرآیند شکلدهی داغ با گاز لولههای تیتانیومی و تولید قطعه با سطح مقطع مربعی', مکانیک هوافضا, 14(2), pp. 89-99.
VANCOUVER
فضائلی, ابوالفضل, شهبازی کرمی, جواد, حبیبی, مصطفی, پایگانه, غلامحسن. بررسی تجربی و المان محدود فرآیند شکلدهی داغ با گاز لولههای تیتانیومی و تولید قطعه با سطح مقطع مربعی. مکانیک هوافضا, 1397; 14(2): 89-99.